Natuurlijke personen achter rechtspersonen: UBO-register treedt op 31 oktober 2018 in werking

Sinds 16 oktober 2017 is er een nieuwe anti-witwaswet van kracht. Deze wet heet officieel de Wet van 15 september 2017 tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en tot beperking van het gebruik van contanten. Deze nieuwe wet voorziet ook in de oprichting van een ‘Register van uiteindelijke begunstigden’ of kortweg het ‘UBO-register’.

Over wie gaat het ?
Elke rechtspersoon zal de nodige stappen moeten ondernemen om de uiteindelijk begunstigden van deze rechtspersoon te identificeren in het UBO-register.

‘Rechtspersoon’ slaat niet alleen op vennootschappen maar ook op VZW’s en stichtingen, fiduciën en trusts. Ook burgerlijke maatschappen zijn betrokken.
De ‘uiteindelijk begunstigde’ is de natuurlijke persoon die de uiteindelijke eigenaar is van of die zeggenschap heeft over de vennootschap, VZW of stichting of trust en fiducie.
Voor een vennootschap moet elke natuurlijke persoon worden opgegeven die (rechtstreeks of onrechtstreeks) een belang heeft van 25%.
In het geval van een VZW of stichting is de uiteindelijk begunstigde: elk lid van de raad van bestuur, diegene die belast is met het dagelijks bestuur of die gemachtigd is de vereniging of stichting te verbinden.

Volgende informatie over de uiteindelijk begunstigden moet worden meegedeeld:
- voor- en achternaam
- geboortedatum
- nationaliteit
- verblijfsadres
- rijksregisternummer
- omvang van het uiteindelijke belang

De fiscus beheert het UBO-register!
Om aan de wettelijke verplichtingen te voldoen zal een wettelijke vertegenwoordiger of een gevolmachtigde met een e-ID de bovenstaande informatie via het elektronische platform MyMinFin (van de FOD Financiën) in naam van de rechtspersoon invullen.

Dit register zal kunnen geraadpleegd worden door de anti-witwasautoriteiten en de fiscus. Ook notarissen, advocaten, de Nationale Bank en de Deposito- en Consignatiekas kunnen dit register consulteren.
Voor vennootschappen is het zelfs mogelijk dat elke burger (betalend) toegang zal kunnen krijgen tot dit register, zij het dat niet alle informatie dan te zien zal zijn. Indien u echter de uiteindelijk begunstigen van een VZW, stichting, trust of fiducie wenst na te gaan als natuurlijk persoon, moet u wel een wettelijk belang kunnen aantonen.
Het is evident dat u zelf altijd toegang zal krijgen tot de gegevens die in uw naam geregistreerd zijn in het UBO-register.

Tijdstip en sancties
Rechtspersonen hebben tot 31 maart 2019 de tijd om alle gegevens van de uiteindelijk begunstigden door te geven. Telkens er een wijziging plaatsvindt in de informatie die was doorgegeven, moet dit binnen de maand gemeld worden. De juistheid van de gegevens moet trouwens ook elk jaar terug bevestigd worden.

Indien de wettelijk vereiste informatie niet wordt doorgegeven kan aan de bestuurders van de in gebreke zijnde rechtspersonen een boete worden opgelegd die schommelt tussen €250 en €50.000.

Opgelet: UBO-register ook verplicht voor burgerlijke maatschappen
In ons Focus.-nummer van juli 2018 hebben we reeds geschreven dat de burgerlijke maatschap als discreet planningsinstrument binnen families heel wat van haar pluimen zou laten. De wet die het ondernemingsrecht hervormt, voorziet immers dat burgerlijke maatschappen ook moeten worden ingeschreven in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) vanaf 1 november 2018 en ten laatste tegen eind april 2019 voor bestaande maatschappen.
De vermelding in het UBO-register is nu ook een bijkomende verplichting die zal worden opgelegd aan burgerlijke maatschappen omdat deze onder het vennootschapsrecht ook worden aangemerkt als ‘vennootschappen’. Dit zal dus opnieuw een aantasting betekenen van het discrete karakter van de burgerlijke maatschap. Want alhoewel een burgerlijke maatschap geen publicatieplicht heeft in het Belgisch staatsblad, zoals vennootschappen en de meeste andere rechtspersonen dit wel hebben, zullen nu niet alleen de gegevens van de burgerlijke maatschappen, hun kapitaal en hun oprichters en zaakvoerder(s) terug te vinden zijn via de KBO maar nu ook alle begunstigden van de burgerlijke maatschap via het UBO-register.
Het is bijgevolg dan ook niet verwonderlijk dat heel wat families zich momenteel beraden over het lot van hun burgerlijke maatschap nu de bestaande discretie rond het familievermogen zal verdwijnen.
Dit kan gaan van een naamsverandering (om te vermijden dat misplaatst geïnteresseerden de gegevens van de maatschap al zouden terugvinden via een simpele zoekopdracht op de familienaam) tot de volledige ontbinding van de burgerlijke maatschap. Het feit dat het UBO-register zal worden bijgehouden door de fiscus zal ook wel niet van die aard zijn om het vertrouwen in de maatschap als discreet planningsinstrument te handhaven.

Meer weten?
We geven hierbij een beknopte samenvatting van de belangrijkste kernpunten van het UBO-register. Indien u hier graag nog meer over
weet, dan biedt deze link naar de website van het ministerie van financiën u heel wat meer uitleg: https://financien.belgium.be/nl/ubo-register