10 juni 2023 Eigen artikels Recessie, mét of zonder hoofdletter in 2023?

Dacht u voor 2022 ook dat grenzen onschendbaar waren, dat kernwapens niet zouden worden gebruikt en dat lage inflatie nooit zou weggaan? Afgelopen jaar werden al deze zekerheden plots twijfelachtig. In het Verenigd Koninkrijk werd "permacrisis" zelfs uitgeroepen tot woord van het jaar. Gedefinieerd als "een lange periode van instabiliteit en onzekerheid" lijkt dit woord niet enkel toepasselijk voor het Verenigd Koninkrijk maar voor de hele wereld. Daarom zoomen we even dieper in op een aantal krachten die wereldwijd voor heel wat tumult zorgen.

Welke macro-economische schokken?

De grootste schok die onze economie momenteel te verwerken krijgt is zonder twijfel geopolitiek (1). De door de VS geleide naoorlogse wereldorde wordt op de proef gesteld door Rusland, maar ook door de steeds stoevere relatie tussen de VS en China. De kloof tussen het Westen en de rest van de wereld wordt alsmaar groter. Zo woont de meerderheid van de wereldpopulatie in landen die de westerse sancties tegen Rusland absoluut niet steunen. Intussen wordt ook de economische ontkoppeling tussen de twee grootste economieën ter wereld werkelijkheid en is ook een Chinese invasie van Taiwan niet langer ondenkbaar. Tenslotte komen er ook barsten in andere oude geopolitieke zekerheden zoals het bondgenootschap tussen de VS en Saoedi-Arabië.

De tweede macro-economische schok is op gebied van grondstoffen. De oorlog in Oekraïne leidde niet enkel tot de grootste grondstoffenschok sinds de jaren zeventig maar veranderde ook de wereldwijde energievoorzieningen. Poetin zet zijn gasexport inals wapen en dat heeft de chronische afhankelijkheid van Europa aan Russisch gas blootgelegd. Het heeft grote delen van de Europese energie-intensieve industrie van de ene dag op de andere potentieel onrendabel gemaakt. Regeringen werden gedwongen om miljarden uit te geven om consumenten en burgers te beschermen.

Deze gebeurtenissen brachten een waanzinnige stormloop op nieuwe bevoorradingsbronnen op gang. Nu de stijgende energiekosten zelfs de groenste Europese politici ertoe aanzetten om de stilgelegde kolencentrales weer op te starten, worden er scherpe afwegingen gemaakt tussen betaalbare, veilige en milieuvriendelijke energievoorzieningen.

De stijgende energieprijzen hebben op hun beurt de derde schok verergerd: het verlies aan macro-economische stabiliteit (2). Begin 2022 liepen de consumentenprijzen al op door de combinatie van stimuli door overheden en centrale banken en aanbodbeperkingen n.a.v. de COVID-pandemie. De inflate veranderde van een tijdelijk fenomeen in een hardnekkig probleem toen de energie- en voedselprijzen de hoogte in schoten. Als reactie hierop voerden de groe centrale banken wereldwij de snelste en grootste reeks renteverhogingen door van de afgelopen 40 jaar. Dit uiteraard onder aanvoering van de Amerikaanse centrale bank (FED) die vermoedelijk wat te laat wakker schoot.

Ondertussen is er een nieuw jaar gestart en is de macro-economische stabiliteit ver te zoeken. De wereldwijde inflatie is nog steeds oncomfortabel hoog en vergelijkingen met de jaren zeventig komen onaangenaam dichtbij.

Wat komt er in 2023 nog op ons af?

Veel zal afhangen van hoe deze drie schokken - geopolitiek, energie en economisch - zich ontwikkelen en hoe ze elkaar beïnvloeden. Op korte termijn is het antwoord waarschijnlijk niet erg rooskleurig. We vermoeden dat een groot deel van de wereld in 2023 in een recessie zal verkeren. Terwij op verschillende plaatsen de economische zwakte verdere politieke gevolgen kan hebben. Deze giftige combinatie zal het duidelijkst zijn in Europa.

Het wordt zonder enige twijfel nog een onzeker jaar 2023. Indien het conflict in Oekraïne eventueel langzaamaan uitdooft en de inflatie in de tweede jaarhelft onder controle is, dan kan het een mooi beursjaar worden. Verwacht evenwel niet dat dit in een mooi lineair stijgende trend zal verlopen. Volatiliteit blijft ons aller deel.

Meer weten over wat er op ons afkomt in 2023? Lees dan zeker het volledige artikel 'Recessie, met of zonder hoofdletter in 2023?'