In de rubriek thematisch beleggen hebben we binnen de megatrend ‘technologische versnelling’, het thema digitale connectiviteit reeds belicht. In deze editie gaan we in op het tweede thema binnen die megatrend, ‘Industrie 4.0’ .
Een korte geschiedenis
Als we de geschiedenisboeken erop nalezen, en zoals de term ‘industrie 4.0’ zelf impliceert, zijn er al meerdere industriële kantelpunten geweest in het recente verleden. De uitvinding van de stoommachine stond symbool voor de eerste industriële revolutie waarbij de afhankelijkheid van dierlijke en menselijke arbeid zienderogen afnam. Het toenemende gebruik van olie en elektriciteit luidde de tweede industriële revolutie in. Massaproductie werd de norm met de Ford fabrieken als ijkpunt. De derde industriële revolutie werd dan weer gekenmerkt door fabrieksautomatisering en robotica als gevolg van de opkomst van de computer in de twintigste eeuw. Dat brengt ons naadloos bij de vierde industriële revolutie en het informatie tijdperk.
Wat is Industrie 4.0
Industrie 4.0 is een term die een enorme lading dekt. Het gaat om de integratie van een resem aan nieuwe technologieën die samen zogenaamde ‘slimme fabrieken’ creëren. De opkomst van artificiële intelligentie, cloud computing, 3D printing, virtuele realiteit, 5G, big data en industrial internet of things (IIoT) zijn zo’n technologieën die ‘slimme fabrieken’ mogelijk maken.
Om dit containerbegrip duidelijk te onderscheiden van andere door ons gedefinieerde thema’s (zoals digitale connectiviteit) focussen we ons binnen deze industrie 4.0 vooral op de automatisering (IIoT), robotisering en 3D printing. Zoals blijkt uit onderstaande grafiek wordt deze markt verwacht te groeien aan een jaarlijkse groeivoet van 21%.
Enkele toepassingen
Bedrijven allerhande investeren vandaag in de nieuwste technologieën om bij te blijven. De AI race is er het meest prominente voorbeeld van maar alle nieuwe productiefaciliteiten die als gevolg van ‘near- en ‘onshoring’ worden gebouwd worden natuurlijk ook voorzien van de nieuwste AI-ondersteunde software voor voorraadoptimalisatie, de nieuwste automatiseringstoepassingen en de nieuwste digital twin. Zo’n ‘digital twin’ of digitale tweeling is een exacte replica van een fysieke constructie, zoals bvb. een fabriek, in de virtuele wereld. Hiermee kunnen dan allerlei optimalisatie simulaties zeer efficiënt en zonder reële impact uitgevoerd worden. Ook machines vanop afstand monitoren en bijsturen is mogelijk. Zo gebruiken autobouwers een digitale tweeling van zowel de wagens als het productieproces om vanop afstand diensten en apparatuur te monitoren en te beheren via bijna ‘real time’ inzichten.
En ander bekend voorbeeld zijn de zelfsturende robots die Amazon in zijn magazijnen heeft rondrijden. De intelligentie van dergelijke robots wordt de norm in heel de industrie omdat alle machines via het internet met elkaar verbonden zullen worden en kunnen communiceren.
Voordelen van Industrie 4.0 en ‘slimme fabrieken’
Industrie 4.0 moet modulaire en veranderlijke productiesystemen mogelijk maken. Die modulariteit maakt massa personalisatie mogelijk. Massa personalisatie is het op schaal produceren van gepersonaliseerde producten. Dat gegeven moet op zijn beurt dan weer de mogelijkheid bieden om de gepaste hoeveelheden energie en materiaal te gebruiken per product zonder veel afval.
Onderhoud kan op basis van ‘real time monitoring’ preventief worden uitgevoerd wat kan leiden tot een langere levensduur van het product. ‘Real time monitoring’ van energieconsumptie via slimme infrastructuur kan het gebruik van hernieuwbare energie verhogen. Productontwikkeling zou veel sneller en efficiënter verlopen omdat bijvoorbeeld een tot hiertoe ongekend patroon of inzicht kan worden geïdentificeerd door slimme machines. De toepassingen en zijn voordelen zijn in theorie eindeloos en overkoepelen het hele economisch weefsel.
Conclusie
Het investeren in de nieuwste technologieën is niet gratis en gebeurt dus niet van vandaag op morgen. Er liggen nog veel opportuniteiten in het verschiet voor bedrijven die automatisering, robotica en 3D toepassingen aanbieden aan de industrie. Aan het einde van de rit verwacht men evenwel dat dit alles leidt tot een hogere toegevoegde waarde voor de consument en dus verhoogde klantentevredenheid.
